HUMANIZM POLSKI.

DŁUGIE TRWANIE - TRADYCJE - WSPÓŁCZESNOŚĆ

(STUDIA I MATERIAŁY)

pod redakcją Aliny Nowickiej-Jeżowej i Marcina Cieńskiego

przy współpracy Agnieszki Pawlak
Warszawa 2008-2009

Wydawnictwo Neriton

Tom zawiera m.in. materiały międzynarodowych konferencji naukowych:
„Humanizm polski. Długie trwanie – tradycje – rewizje. Wstęp do badań”
Uniwersytet Warszawski, 24–25 września 2007 roku,
„Humanitas. Antropologia humanistyczna w kontekstach ideowych i filozoficznych”,
Uniwersytet Warszawski, Instytut Badań Interdyscyplinarnych, 20–21 maja 2008 roku.

SPIS TREŚCI

Słowo wstępne (Alina Nowicka-Jeżowa, Marcin Cieński)

Piotr Urbański, Polskie badania nad humanizmem - główne orientacje

CZĘŚĆ I

PROFILE EPOK - EGZEMPLA - ZBLIŻENIA

DOBA STAROPOLSKA

Mirosława Hanusiewicz-Lavalle, Humanizm epok dawnych,czyli o ryzyku wątpienia. Pytania o formację humanistyczną w Polsce XVI i XVII wieku

Barbara Milewska-Waźbińska, Przyjaźń humanistów - wzorce, postawy, ekspresja literacka

Marina Ciccarini, Racjonalizm humanistyczny w kulturze XVII wieku.O Janie Andreju Białobockim i środowisku socynian

Mirosław Lenart, Miles christianus od Skargi do Starowolskiego

Maria Wichowa, Humanitas w obszarze literatury stosowanej (na przykładzie pism o tematyce rolniczej Jana Ostroroga)

Agnieszka Czechowicz, Humanitas: lectio - imitatio. Przypadek Potockiego

OD OŚWIECENIA DO XX WIEKU

Marcin Cieński, Humanizm i oświecenie. Próba wstępnych rozpoznań i uporządkowań

Marta Piwińska, Humanizm i romantycy

Rolf Fieguth, Syn Aleksandra jako projekt człowieka idealnego. Humanitas w Quidamie Norwida Ewa Ihnatowicz, Podróż jako droga ku humanitas w drugiej połowie XIX wieku

Grażyna Borkowska, Ideał „dobrego życia". Rekonesans pozytywistyczno-modernistyczny

Marie Delaperrière, Wiek XX wobec humanizmu

Marta Wyka, Człowiek XX wieku a literatura. Głos w dyskusji

CZĘŚĆ II

HUMANITAS POLSKA W OCZACH INNYCH KULTUR

Wojciech Tygielski, Włoskie spojrzenie na Rzeczpospolitą i jej mieszkańców

Jörg Schulte, Paflagońscy Henetowie. Historia jednego mitu etnogenetycznego w historiografii humanistycznej

Marek Tomaszewski, Jak formować człowieka, by stał się republikaninem. Zarys typologii bohaterów polskich w powieści francuskiej XVIII wieku

Ewa Teodorowicz-Hellman, Obraz kultury i literatury polskiej w Szwecji na przełomie XIX i XX wieku

Rolf Fieguth, O europejskich wartościach klasyków literatury polskiej

Krystyna Kardyni-Pelikánová, Kaliope contra Fama. Zmagania z polską tożsamością narodową w czeskich ujęciach syntetycznych literatury polskiej

István Molnár, Humanitas na Węgrzech i w Europie Środkowo-Wschodniej. Obserwacje badaczy węgierskich 1974-2007

CZĘŚĆ III

OBRAZ IDEI HUMANISTYCZNYCH W BADANIACH LINGWISTYCZNYCH

Barbara Otwinowska, Teorie języka - długie trwanie

Radosław Pawelec, Semantyka leksemów konotujących humanizm w XVI wieku. Rekonesans lingwistyczny

Hélène Włodarczyk, Kryzys języka w filozofii XX wieku i jego oddźwięk w literaturze polskiej czasów totalitarnych

CZĘŚĆ IV

ŹRÓDŁA DO BADAŃ NAD HUMANIZMEM W KULTURZE POLSKIEJ

PROJEKTY EDYTORSKIE

Inedita humanistyczne (oprac. Roman Mazurkiewicz)

Dariusz Chemperek, Edycje poloników jako źródeł wiedzy o recepcji humanizmu w kulturze popularnej

Ewa Teodorowicz-Hellman, Najnowsze badania nad polonikami w Szwecji